Sặc sữa ở trẻ nhỏ có thể gây nguy hiểm nếu không xử lý đúng cách

Read Time:4 Minute, 6 Second

Với những em bé nhỏ, nhất là bé sơ sinh, tình trạng sặc sữa xảy ra khá thường xuyên và hầu như bé nào cũng từng gặp. Có khá nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng này; bao gồm cha mẹ đặt trẻ nằm khi vừa ăn no, hoặc trẻ có thói quen vừa ăn vừa ngủ. Ngoài ra, khi đang bú bị giật mình, mất tập trung, cười hay ho đều dễ gây sặc sữa. Khi em bé gặp phải tình trạng sặc sữa, cha mẹ cần có biện pháp cụ thể như vỗ lưng, ấn ngực,..; hoặc đưa trẻ đến trung tâm y tế gần nhất khi tình trạng xảy ra nghiêm trọng hơn.

Nguyên nhân sặc sữa

Tư thế cho trẻ bú không hợp lí: Nếu bạn để bé bú khi cổ bé quá gập hoặc quá ngửa, bé khó nuốt nên dễ gây sặc sữa. Tư thế đúng là bạn bế bé nghiêng một góc khoảng 45 độ; bạn nên ngồi trên ghế có điểm tựa tay để không bị mỏi khi bé bú lâu.
Ép trẻ bú quá nhiều: Do tâm lý sợ bé nhẹ cân mà người lớn ép bé bú một lượng sữa lớn trong một lần. Bé quá no không chịu nuốt sữa nên dễ bị sặc.
Trẻ có thói quen vừa ăn vừa ngủ: Ngậm núm vú làm bé dễ ngủ hơn; tuy nhiên trong trạng thái mơ màng bé không nuốt sữa mà ngậm trong miệng. Khi trẻ thở nhanh có thể hít sữa đưa lên mũi vào khí quản, phế quản và gây ra sặc.
Đặt trẻ nằm ngay sau lúc bú: Sau khi bú dạ dày bé đầy sữa rất dễ bị trớ. Bé bị trớ ở tư thế nằm ngửa làm sữa tràn lên mũi gây sặc, ngạt thở rất nguy hiểm. Tốt nhất, sau khi bé ngủ bạn vẫn bế bé ở tư thế cao đầu, vỗ ợ hơi khoảng 15 phút; rồi đặt bé nằm nghiêng để phòng ngừa sặc sữa.
Núm vú để xa: Bé bú bình nhưng bình sữa để xa, làm miệng bé không ngậm hết núm vú; như vậy dễ nuốt nhiều không khí làm bé bị đầy bụng, nôn trớ sau khi bú xong.
Các nguyên nhân khác: Bé đang bú nhưng mất tập trung, cười hoặc ho bất chợt; làm sữa tràn vào khí quản gây sặc. Núm vú bị đục lỗ lớn quá mức làm lượng sữa chảy ra nhiều; bé nuốt không kịp cũng dễ gây sặc. Bé háu đói mà nuốt sữa vội vàng cũng có thể bị sặc.

Dấu hiệu nhận biết

Trẻ đang bú hoặc đang nằm (sau ăn) bỗng ho sặc sụa, tím tái và lịm đi.
Có thể thấy sữa trào ra mũi, miệng.
Trẻ hốt hoảng, da xanh tái, có thể mềm nhũn hoặc co cứng.
Trường hợp nặng trẻ có thể ngừng thở.

Cách xử lý khi bị sặc sữa

Vỗ lưng: Nhanh chóng đặt trẻ nằm sấp đầu thấp, đỡ đầu trẻ nghiêng mặt; vỗ liên tiếp 5 cái đủ mạnh vào vùng giữa 2 bả vai của trẻ; theo hướng xuống dưới và ra trước. Sau khi vỗ xong, nhẹ nhàng lật trẻ ngược lại xem trẻ đã tự thở được chưa, da đã hồng hơn chưa. Nếu trẻ chưa hồi phục, tiến hành ấn ngực.
Ấn ngực: Giữ nguyên trẻ ở tư thế ngửa; dùng ngón 2 và ngón 3 tay trái ấn vuông góc xuống 1/3 dưới xương ức; khoảng 1 khoát ngón tay ngay dưới đường nối 2 núm vú. Tốc độ ấn 1 lần /giây, ấn dứt khoát 5 lần liên tiếp nhau.
Tiếp tục đánh giá dấu hiệu hồi phục; nếu trẻ vẫn chưa hồi phục tiếp tục vỗ lưng – ấn ngực cho đến khi trẻ có dấu hiệu hồi phục (có thể 6 – 10 lần).

Cách xử lý khi bị sặc sữa

Thông thoáng đường thở bằng hút mũi miệng: Trong khi thực hiện vỗ lưng – ấn ngực cần làm thông thoáng đường thở cho trẻ. Dùng dụng cụ hút để hút mũi miệng cho trẻ, hút miệng trước, mũi sau. Nếu cấp cứu tại nhà, không có sẵn dụng cụ hút mũi miệng; người cấp cứu có thể dùng miệng để hút nhanh cho trẻ. Khi trẻ đã hồi phục, vẫn đưa trẻ đến trung tâm y tế gần nhất để theo dõi tiếp.

Cách phòng tránh

Không nên cho trẻ ăn khi đang khóc, đang ho, trẻ vừa ăn, vừa ngủ hoặc chơi đùa; miệng ngậm vú sữa vẫn chảy nhưng không nuốt; khi thở mạnh có thể làm sữa chảy vào đường thở, khi trẻ cười dễ bị sặc.
Khi sữa mẹ quá nhiều nên kẹp đầu ti khi cho trẻ bú, chọn núm vú cao su có lỗ thông phù hợp; không nên đổ sữa thẳng vào miệng bé hoặc đổ nhanh, khi thở mạnh có thể làm sữa chảy vào đường thở.